14.01.2013

Aloes (Aloe L.) jest to wiecznie zielony sukulent z rodziny liliowatych. Około 350 gatunków aloesu rośnie głównie na stepach i sawannach Afryki, na Sokotrze (wyspa na Oceanie Indyjskim), w Chinach, Indiach i Ameryce Środkowej.

W Europie najpopularniejszy jest aloes drzewiasty (A. arborescens Mill.) uprawiany jako roślina pokojowa i szklarniowa od 1700 r. Gatunek ten pochodzi z Afryki Południowej i tam osiąga wysokość 4 m. W mieszkaniach nie przekracza zwykle 70 cm, chociaż zdarzają się też większe okazy. W naturze aloes jest rośliną kwitnącą (co w mieszkaniach się prawie nie zdarza) i owocującą. Kwiaty są pomarańczowe, zwisające, rurkowatodzwonkowate, a owoce trójgraniaste, prawie cylindryczne.

Właściwości lecznicze wysuszonego soku aloesu, zwanego aloną, są znane od co najmniej 3300 lat. Używano go w Indiach, Grecji i Rzymie, a do Europy został przywieziony przez Arabów.

Akademik N. Fiłatow zaczął stosować wyciągi wodne z biostymulowanych liści aloesu, tj. przechowywanych przed zastosowaniem w chłodnym, ciemnym miejscu.

 

Aloes zawiera substancję gojącą rany, w której skład wchodzą: antybiotyk, czynnik ściągający oraz czynniki tworzące skrzep. Do użytku zewnętrznego stosowany jest przy bliznach, odmrożeniach, uszkodzeniu naskórka, owrzodzeniu podudzia, nieżycie nosa, zapaleniu zatok bocznych nosa (do wkraplania i przemywania), użądleniach owadów, zapaleniu śluzówki jamy ustnej, aftach, paradontozie, zapaleniu sromu (do okładów) i pochwy (tamponowanie), owrzodzeniach, pęknięciach skóry, wysypkach alergicznych i ropnych, źle gojących się ranach, oparzeniach termicznych i promieniami rentgenowskimi. Przypuszcza się, że aloes byłby skutecznym środkiem leczącym poparzenia powstałe wskutek użycia broni nuklearnej.

Aloes wskazany jest do stosowania wewnętrznego przy niedomogach miesiączkowania, zapaleniu kory mózgu, dychawicy oskrzelowej, przy przewlekłym nieżycie jelita grubego, w stanach zapalnych i zwyrodnieniu rogówki i siatkówki oka, uporczywych bólach głowy, nerwobólach, wyczerpaniu nerwowym, zaniku nerwu wzrokowego, zmętnieniu rogówki, przy stanach zapalnych przewodu pokarmowego, chorobie wrzodowej, zanikowym nieżycie błony śluzowej żołądka, owrzodzeniu odbytnicy i okrężnicy oraz zaparciach.

Wodne wyciągi lub miazga ze świeżych liści aloesu wzmacniają mechanizmy obronne organizmu i uaktywniają enzymy ustrojowe. Następuje poprawa sprawności biologicznej chorych tkanek oraz przemiana materii w całym organizmie.

W postaci zastrzyków biostyminy podawane są rekonwalescentom po zabiegach chirurgicznych i po długotrwałych chorobach, osobom w starszym wieku z ubytkiem sił oraz przy zmniejszonej odporności na choroby infekcyjne, także przy wyczerpaniu nerwowym.

Syrop z aloesu z żelazem jest środkiem krwiotwórczym przy leczeniu niedokrwistości.

Wodny wyciąg z aloesu działa bakteriobójczo i bakteriostatycznie. W medycynie ludowej stosowany jest wewnętrznie przy neuralgiach, bólach głowy i gruźlicy płuc.

 

Preparatów aloesu nie wolno stosować przy chorobach wątroby, pęcherzyka żółciowego, krwotokach, zapaleniu pęcherza moczowego i ciąży (resztę przeciwskazań wymieniłam przy wpisie o winku aloesowym).

 

Firmy kosmetyczne wykorzystują aloes do wyrobu kremów do twarzy i rąk (głównie do skóry suchej), płynów do opalania oraz szamponów.

Liści tej rośliny można używać zamiast żelu do układania włosów.

 

Aloes najlepiej jest rozmnażać latem przede wszystkim przez ukorzenianie co najmniej 3-centymetrowych pędów bocznych, tzw. odnóżek. Liście zbiera się, gdy mają co najmniej 15 cm.

 

Źródła:

1) L. Bremness „Wielka księga ziół”, „Wiedza i Życie”,

2) P. Czikow, J. Łaptiew „Rośliny lecznicze i bogate w witaminy”, PWRiL,

3) J. Górnicka „Apteka natury”, AWM,

4) E. Mindell „Biblia witamin”, „Wiedza i Życie”.