Fasola (Phaseolus L.) jest jedną z najstarszych roślin uprawianych przez człowieka. Pochodzi z Ameryki Środkowej (Peru, Meksyk), a pierwszy Europejczyk, Krzysztof Kolumb, spotkał fasolę na Kubie. W Ameryce Północnej również uprawiano różne gatunki fasoli, także fasolę pnącą i wiele odmian karłowej. Po pierwszych wyprawach Kolumba fasola została sprowadzona do Europy. Obecnie uprawia się ok. 200 gatunków fasoli.
Fasola zawiera mnóstwo składników odżywczych. Zasobna jest w witaminy: A, B6 i E (tylko świeża), B1 i B2 (zwłaszcza sucha), C i PP (zwłaszcza świeża). Zawiera dużo potasu, wapnia, magnezu, żelaza, fosforu, a także siarkę i trochę sodu.
Fasola może znakomicie zastąpić mięso. Ich wartość kaloryczna jest podobna. Zapewne dlatego zwana jest w USA „mięsem biedaków”
Ponieważ witaminy z grupy B oraz witamina C są rozpuszczalne w wodzie, właściwie należałoby jeść fasolę z wodą, w której się gotowała. Niektóre białka są rozpuszczalne w wodzie, dlatego lepiej jest solić fasolkę niedługo przed podaniem.
Fasola, zwłaszcza w ziarnach, nie jest polecana: kobietom ciężarnym, wieloródkom z opuszczeniem trzewi, osobom starszym cierpiącym na zaawansowaną miażdżycę i dusznicę bolesną, przy słabej perystaltyce jelit i zaparciach. Stwierdzono, że fasola działa paraliżująco na perystaltykę (ruch robaczkowy) jelit i potrafi zlepiać czerwone ciałka krwi oraz zwiększa jej krzepliwość. Pozostałe osoby powinny jadać fasolę jak najczęściej. Filiżanka gotowanej fasoli (także soi, soczewicy i ciecierzycy) obniża poziom „złego” cholesterolu, a podwyższa poziom tego „dobrego”. Ponadto fasola pomaga regulować poziom cukru we krwi i powinny ją jeść osoby chore na cukrzycę.
W medycynie ludowej i fitoterapii wysoko cenione są suche strąki fasoli. Wywarem z nich leczy się cukrzycę, schorzenia nerek i pęcherza, obrzęki różnych narządów, gościec, rwę kulszową, dnę, zatrzymanie wody w organizmie przy niedomogach krążenia i wadach serca, przy kamicy nerkowej i pęcherzowej i dolegliwościach skórnych. Odwary ze strąków fasoli zwiększają pierwotną ilość moczu nawet trzykrotnie, a dodatkowo usuwają również uboczne produkty przemiany materii.
20-30 g suchych strąków należy macerować na zimno przez 6-8 godzin w 2 szklankach wody, a następnie gotować 5-10 minut. Odcedzić i pić 3 razy dziennie między posiłkami.
Proszkiem z wysuszonych, pokruszonych strąków, posypywano niegdyś chore miejsca na skórze przy świeżych ranach, oparzeniach, egzemie czy róży. Z proszku robiono też pigułki.
Z fasoli można przyrządzić prawie wszystko – od zupy do tortów. Jednak fasola jest „gazotwórcza”. Aby pozbawić ją tych właściwości, fasolę należy wsypać do wrzącej wody i gotować przez kilka minut, a później odstawić do napęcznienia, następnie zmienić wodę i ugotować fasolę.
Źródła:
1) Carper J. „Zdrowe serce”, Poznań: Vesper, 2010,
2) Czikow P., Łaptiew J. „Rośliny lecznicze i bogate w witaminy”, Warszawa, PWRiL, 1983,
3) Gumowska I. „Czy wiesz co jesz?”, Warszawa: Wydawnictwo „Alfa”, 1985,
4) Gumowska I. „Bądź zdrów – smacznego”, Warszawa: Watra 1981.
Wpis z 12.03.2016 r.