Wiśnia (Cerasus Juss.) jest krzewem lub drzewem, pochodzi z Azji, a do Europy dotarła wraz z armią rzymską na południe dzisiejszych Niemiec. Znaczenie przemysłowe ma wiśnia pospolita występująca w wielu odmianach. Pestki wiśni i czereśni odnalezione w wykopaliskach pochodzą już z okresu paleolitu. Znajdowano je w osadach palowych na terenach Niemiec, Austrii, Włoch i Szwajcarii. Również w Polsce w dawnych osadach i grodach. W medycynie ludowej sporządzano leki nawet z pestek i szypułek wiśni.

 

Owoce wiśni zawierają wodę (85%), cukry (do 15%), pektyny (11%), inozyt, kwasy organiczne (gł. jabłkowy i cytrynowy), garbniki, antocyjanozydy, karoten, witaminy A, B1, B2, C, B, PP oraz kwas foliowy, a także miedź, potas, żelazo, magnez, fosfor, sód.

Liście zawierają garbniki, kwas cytrynowy, kumarynę i amigdalinę.

Wiśnie poprawiają apetyt, oczyszczają organizm, poprawiają działanie przewodu pokarmowego, zwłaszcza wątroby, żołądka i trzustki, mają działanie wzmacniające, zaspokajają uczucie głodu (można pod kontrolą lekarza spróbować odchudzającej kuracji wiśniowej lub czereśniowej), są zalecane przy niedokrwistości, stanach gorączkowych oraz jako środek przeczyszczający. Miąższ i sok mają działanie antyseptyczne i są dobrym środkiem wykrztuśnym przy zapaleniach dróg oddechowych.

Owoce jedzone przez jakiś czas w sezonie, równoważą „grzechy dietetyczne” spowodowane nadmiernym spożywaniem cukru, mięsa, pieczywa oraz używek.

 

W lecznictwie ludowym wiśnia ma duże znaczenie.

Napar z kwiatów wiśni (i czereśni) leczą zapalenie spojówek oraz jęczmień. Używa się 1 łyżki suszonych kwiatów lub 2 łyżki świeżych na 1 szklankę wrzątku, zaparza i robi się kompresy ze zwilżonej gazy.

Szypułki wiśni (podobnie jak czereśni) w lecznictwie ludowym stosuje się w postaci naparów w kamicy nerkowej i pęcherzowej.

Herbata z szypułek jest dobra przy zapaleniu oskrzeli i uporczywym kaszlu. Szypułki trzeba suszyć w cieniu i rozetrzeć w moździerzu. Przechowywać w szczelnym naczyniu. Łyżeczkę proszku zaparzyć w szklance wrzątku, po 5 minutach odcedzić i wypić, wdychając opary. Przy stanach ostrych zaleca się wypić 2-3 szklanki naparu dziennie, przy chorobie przewlekłej 2 szklanki dziennie: rano i wieczorem.

Na Śląsku sporządza się z kory drzewa wiśniowego herbatę uspokajającą, pomocną również przy kolkach i skłonnościach do skurczów: 1 łyżkę kory zalać 1 szklanką zimnej wody i podgrzewać aż do zagotowania. Po 5 minutach odcedzić. Pić 1-2 szklanki dziennie.

Odwar z kory młody gałązek wiśni można stosować jako środek przeciwgośćcowy. Pije się herbatę i równocześnie przykłada na bolące stawy ciepłe kompresy z tego odwaru.

 

Wiśnie jada się surowe, mrożone, suszone i przetwory: konfitury, kompoty, kisiele, syropy, wyciągi, nalewki, wina, soki. Liście można dodawać do kiszenia i marynowania ogórków i innych warzyw. Drewno wykorzystuje się do celów stolarskich i na instrumenty muzyczne.

Nalewka alkoholowa na wiśniach (bez cukru) uważana była od bardzo dawna za lek prawie uniwersalny i stosowana przy niestrawnościach i przeziębieniach (działanie podobne do maliny). Nacierano nią przy bólach mięśni, dezynfekowano i stosowano przy stanach gorączkowych. Trunek wzmacniający rozcieńczano wodą by usunąć zmęczenie.

 

 

Źródła:

1) Überhuber E. „Wiśnie – wspaniałym środkiem dietetycznym i leczniczym”, „Wiadomości Zielarskie” 1989 nr 8/9, s. 29-31,

2) Wiśniewska E. „Wiśnia pospolita”, „Wiadomości Zielarskie” 1988 nr 7 s. 23.